Kim jest rzeczoznawca majątkowy i kiedy korzystamy z jego usług?

Kupno i sprzedaż to czynności związane z koniecznością oszacowania wartości przedmiotu transakcji. Jeśli jest nim telewizor czy samochód, zazwyczaj nie mamy problemu z podaniem ceny. O wiele bardziej skomplikowana bywa sprzedaż domu czy działki. Z pomocą przychodzi wówczas rzeczoznawca.

Kim jest rzeczoznawca majątkowy?

Rzeczoznawca majątkowy to z jednej strony zawód wymagający określonych kwalifikacji, a z drugiej funkcja polegająca na nadawaniu wartości prawnej określonym dokumentom związanym z wyceną. W przybliżeniu oznacza to, że tylko podpisana przez uprawnionego rzeczoznawcę wycena jest podstawą do określenia kwoty transakcji w akceptowanych prawnie dokumentach. Dotyczy to zarówno sporów majątkowych, jak i procesów dziedziczenia czy podziału majątku przed spisaniem aktu darowizny.

Rzeczoznawca majątkowy to osoba nieprzypadkowa. Aby nią zostać, trzeba otrzymać stosowne uprawnienia określone przepisami Ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami. Droga do uzyskania takich uprawnień nie jest łatwa, bowiem wymaga spełnienia szeregu warunków. Zalicza się do nich między innymi wyższe wykształcenie – w kierunku związanym z nieruchomościami albo dowolne studia uzupełnione studiami podyplomowymi w zakresie wyceny nieruchomości. Samodzielny rzeczoznawca musi też wykazać się odbytą praktyką zawodową, a następnie przejść postępowanie kwalifikacyjne i zdać egzamin państwowy.

Czym zajmuje się rzeczoznawca majątkowy?

Osoba wykonująca zawód rzeczoznawcy majątkowego posiada szeroką wiedzę z wielu dziedzin takich jak np.: gospodarka przestrzenna, budownictwo, ekonomia, prawo, leśnictwo, rolnictwo czy gospodarka wodna. To bardzo szeroki przekrój różnych zagadnień. Są one jednak niezbędne podczas sporządzania wyceny budynków lub gruntów. Rzeczoznawca, prowadząc wycenę, musi wziąć pod uwagę każdy aspekt – począwszy od kwestii materialnych po wartość rolniczą gruntu czy jego przydatność inwestycyjną.

Podstawowym zadaniem rzeczoznawcy majątkowego jest wycena wartości nieruchomości. Może się ona odnosić zarówno do obiektów trwałych, jak i do majątku ruchomego czy gruntu. Zazwyczaj rzeczoznawcy są tak wyspecjalizowani, że – jak Rzeczoznawca Majątkowy, Geodeta Uprawniony mgr inż. Krzysztof Mączewski – oferują zarówno wycenę domu czy mieszkania, jak i wycenę działki czy gruntu rolnego. Część ekspertów z tej dziedziny specjalizuje się też w wycenie majątku ruchomego, samochodów czy w szacowaniu wartości przedsiębiorstw.

Kiedy potrzebna jest wycena majątku?

Pomoc rzeczoznawcy jest niezbędna w wielu sytuacjach – zazwyczaj związanych z koniecznością zmiany statusu prawnego nieruchomości. Dotyczy to zarówno transakcji kupna-sprzedaży, jak i podziałów majątkowych, darowizn czy wyceny pod kątem hipoteki. W przypadku sprzedaży „na własną rękę” oferent domu czy działki może zażądać takiej ceny, jaką sam ustali. Sprzedając dom poniżej wartości tylko on na tym traci. Pomimo tej dobrowolności wycena majątku przed transakcją jest konieczna – wartość budynku czy działki musi znaleźć się w dokumentach sporządzanych dla nowego właściciela. Takie dokumenty niezbędne są też w celu dopełnienia formalności w urzędzie gminy, jeśli nieruchomość zmienia swojego właściciela.

Rzeczoznawca może też być niezbędny, jeśli składamy pozew w sądzie lub gdy chcemy wziąć wysoki kredyt pod zastaw domu. Zdarzają się również sytuacje, gdy taka usługa zlecana jest na potrzeby prywatne, np. w celu potwierdzenia czyjejś wiarygodności majątkowej lub oszacowania swojego stanu posiadania.