Jak przeprowadzać sprawy spadkowe u notariusza?
Otrzymanie spadku, czyli przejęcie majątku po zmarłym, wymaga przejścia przez pewne formalności – niezależnie od tego, jak okazały jest to majątek. Najczęściej sprawy związane z nabyciem spadku przeprowadza się w kancelarii notarialnej. Dowiedz się więcej o procedurach spadkowych, których dokonuje się u notariusz. Sprawdź, za jakie czynności odpowiada przedstawiciel tego zawodu.
Czym zajmuje się notariusz?
Notariusz (rejent) jest osobą zaufania publicznego mianowaną na to stanowisko przez Ministra Sprawiedliwości po odbyciu odpowiedniej aplikacji i zdaniu egzaminów. Ma wykształcenie prawnicze. W swojej pracy zajmuje się sporządzaniem aktów prawnych i innymi czynnościami, którym biorące w nich udział strony są zobowiązane lub chcą nadać formę prawną, dbając jednocześnie o ich prawidłowość pod względem formalnym.
Do najczęściej wykonywanych czynności notarialnych należą umowy (np. związane z przeniesieniem własności nieruchomości lub zakładaniem spółek), poświadczenia (w tym poświadczenia dziedziczenia bezpośrednio związane ze sprawami spadkowymi) oraz wypisy, odpisy i wyciągi dokumentów. U notariusza można też potwierdzić nabycie spadku, otrzymując akt potwierdzenia dziedziczenia.
Nabycie lub odrzucenia spadku
Każdy otrzymany spadek można przyjąć lub odrzucić. Ta druga możliwość jest szczególnie istotna wtedy, kiedy zmarły pozostawił po sobie głównie długi. Formalne potwierdzenie praw do spadku nie jest obowiązkowe, jednak znacznie przyspiesza proces jego uzyskania, co zwykle jest bardzo istotne. Postępowanie spadkowe można przeprowadzić w sądzie lub u notariusza. Ten drugi sposób jest zdecydowanie wygodniejszy i szybszy.
Aby nabyć lub odrzucić spadek, należy udać się do kancelarii notarialnej, umawiając się uprzednio na spotkanie w tej sprawie. Można to zrobić w dowolnym miejscu – nie ma znaczenia lokalizacja kancelarii. Istotne jest jednak to, że u notariusza muszą się stawić wszyscy spadkobiercy – po to, by wyrazić chęć nabycia lub odrzucenia spadku. Jak podkreśla przedstawiciel Kancelarii Notarialnej Dorota Szuman-Krzych: Do przeprowadzenia procedury konieczne będą dokumenty takie jak odpis aktu zgonu spadkodawcy, odpisy aktów urodzenia i małżeństwa spadkobierców oraz testament (o ile istnieje). Jeżeli wszystkie warunki formalne są spełnione, notariusz sporządza protokół dziedziczenia i akt poświadczenia dziedziczenia, po czym dokonuje jego rejestracji w Rejestrze Spadkowym.
Tym samym formalności dotyczące nabycia lub odrzucenia spadku są zakończone – chyba, że jego częścią jest nieruchomość. Wówczas trzeba złożyć wniosek do sądu wieczystoksięgowego o ujawnienie prawa spadkobierców w księdze wieczystej. Nabycie każdego spadku należy też zgłosić do Urzędu Skarbowego.
