Co to jest integracja sensoryczna?

Przy prawidłowym rozwoju wszystkie zmysły dziecka funkcjonują należycie, współdziałając ze sobą. W przypadku zaburzeń, mamy do czynienia z nieprawidłową organizacją przez mózg bodźców, napływających przez receptory. W efekcie dziecko ma problemy z koncentracją uwagi, przyswajaniem wiedzy, nadpobudliwością. Aby odpowiednio wcześnie zaradzić pojawiającym się problemom i ułatwić dziecku adaptację, wspierajmy jego integrację sensoryczną w domu i przez terapię.

Integracja sensoryczna zaczyna się w okresie prenatalnym i trwa do około siódmego roku życia, kiedy to już wszystkie umiejętności powinny się rozwinąć. Jest to złożony proces, angażujący zmysły oraz centralny ośrodek układu nerwowego, czyli mózg, a także receptory. Od jego prawidłowego przebiegu uzależniony jest rozwój naszego dziecka. Na czym dokładnie polega?

Okres prenatalny

Integracja sensoryczna polega na prawidłowym współdziałaniu wszystkich zmysłów, umożliwiającym wykonywanie codziennych, najprostszych czynności. Omawiany proces zachodzi poza naszą świadomością, a za jego przebieg odpowiada układ nerwowy; w jego obrębie następuje odbieranie, klasyfikowanie, porządkowanie i łączenie ze sobą wrażeń zmysłowych. Od przebiegu tych czynności zależy z kolei odpowiednia reakcja organizmu. Warto uświadomić sobie, że integracja sensoryczna zaczyna się już na etapie prenatalnym. W łonie matki bowiem, dziecko zaczyna odbierać wrażenia dotykowe poprzez styczność z wodami płodowymi oraz macicą, ruchowe, w trakcie zmian pozycji ciała oraz ruszania nogami i rękami, a także słuchowe.

Dalszy rozwój

Rozwój integracji sensorycznej trwa do około siódmego roku życia dziecka. Do tego czasu powinna rozwinąć się integracja wszystkich podstawowych zmysłów, czyli wzroku, słuchu, smaku oraz powonienia i, zasadniczych dla prawidłowego funkcjonowania dziecka, zmysłów bazalanych. Są to: zmysł dotyku, pozwalający odbierać kształt, fakturę czy temperaturę przedmiotów, zmysł równowagi, ważny dla odbierania wrażeń, związanych z ruchem ciała w osi góra-dół i prawo-lewo, oraz zmysł pozycji ciała, tak zwany proprioceptywny. Ten ostatni jest niezmiernie ważny, bowiem dzięki niemu odczuwamy bodźce pochodzące z mięśni oraz stawów, które z kolei umożliwiają wykonywanie określonych ruchów bez udziału wzroku. Kiedy integracja sensoryczna u naszego dziecka nie działa tak, jak powinna, warto pomyśleć o profesjonalnej pomocy. Coraz więcej ośrodków terapeutycznych na terenie całej Polski oferuje terapię integracji sensorycznej, w tym, godny polecenia i uwagi, Instytut Wspierania Rozwoju Plusik-Minusik z Gdyni.    

Zaburzenia                            

Pojawiające się zaburzenia, wynikające z nieprawidłowego przebiegu procesów, zachodzących w układzie nerwowym, dotyczą zazwyczaj wszystkich trzech układów zmysłów bazalnych, gdyż działanie poszczególnych zmysłów nakłada się na siebie. Dla przykładu, nieprawidłowości w odbiorze i przetwarzaniu informacji, powodują obniżenie planowania ruchu, co przekłada się bezpośrednio na trudności dziecka z normalnym funkcjonowaniem w codziennym życiu. Dziecko będzie miało kłopoty z nauką, czytaniem, pisaniem, odpowiednim zachowywaniem się, aktywnością ruchową, funkcjonowaniem w społeczeństwie, kontaktami z rówieśnikami, nadpobudliwością. Dzięki szybko wdrożonej terapii, będzie mogło ono jednak stopniowo przezwyciężać te trudności, dlatego tak ważna jest obserwacja naszej pociechy i zwrócenie się po fachową pomoc, gdy tylko zauważymy pierwsze nieprawidłowości.