Sposoby na odzyskanie niewypłaconego wynagrodzenia
Prawo pracy ściśle określa obowiązki pracodawcy wobec zatrudnionych pracowników. Co w sytuacji, kiedy pracodawca łamie przepisy nie wypłacając wynagrodzenia? Czy pracownik może skutecznie walczyć o wypłatę zaległych świadczeń? Jest kilka ścieżek postępowania, z których można skorzystać. W poniższym artykule opisujemy szczegółowo prawa pracownika w przypadku braku wypłaty wynagrodzenia.
Skarga do PIP
Zanim podejmiemy kroki formalne zawsze warto spróbować porozumieć się z pracodawcą. Polubowne załatwienie sprawy przebiega dużo szybciej niż podjęcie kroków wynikających z litery prawa. Niemniej jednak często dochodzi od sytuacji, kiedy pracodawca nie chce „pójść na kompromis”. W takiej sytuacji najlepiej złożyć stosowną skargę w Państwowej Inspekcji Pracy. Dokument taki powinien zawierać możliwie dużo informacji dotyczących zaistniałej sytuacji. Konieczne jest ujęcie w skardze wysokości zaległości pracodawcy wobec pracownika. Państwowa Inspekcja pracy ma 30 dni na rozpatrzenie złożonej skargi. W tym czasie powinna także podjąć decyzję o rozpoczęciu postępowania kontrolnego. W sytuacji, kiedy PIP stwierdzi naruszenie praw pracownika może nakazać pracodawcy wypłatę zaległych wynagrodzeń. Tego typu nakazy mają rygor natychmiastowej wykonalności. Za niewypłacone wynagrodzenie PIP może nałożyć na pracodawcę karę grzywny w wysokości od 1000 do 3000 złotych. Ponadto może skierować wniosek do sądu. W takiej sytuacji pracodawcy grozi kara do 30000 złotych, a nawet ograniczenie lub pozbawienie wolności do 2 lat.
Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych
W przypadku, kiedy pracodawca ogłosił upadłość lub wniosek o upadłość został oddalony przez sąd, pracownik może ubiegać się o niewypłacone wynagrodzenie z FGŚP. W takiej sytuacji Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych może wypłacić wynagrodzenie za:
- 3 miesiące, które bezpośrednio poprzedzają datę wystąpienia niewypłacalności,
- 3 miesiące, które bezpośrednio poprzedzają ustanie stosunku pracy (pod warunkiem, że ustanie stosunku pracy przypada w okresie nie dłuższym aniżeli 12 miesięcy przed wystąpieniem niewypłacalności pracodawcy).
W sytuacji oddalenia wniosku o ogłoszenie upadłości okres ten ulega wydłużeniu do 4 miesięcy.
Pozew do Sądu Pracy
Kolejnym narzędziem w rękach pracownika jest złożenie pozwu do Sądu Pracy. „W przypadku roszczenia o wypłatę świadczeń, których wartość nie przekracza 50000 złotych pracownik nie ponosi kosztów procesowych. Po przekroczeniu tej granicy należy wnieść 5% tzw. „opłaty stosunkowej”. Można jej jednak uniknąć składając wniosek o zwolnienie z kosztów z powodu trudnej sytuacji finansowej” – przekonuje adwokat Katarzyna Węgorek, specjalizująca się m. in. w postępowaniach z zakresu prawa pracy. Jeżeli pracownik walczy o odzyskanie kwoty poniżej 75000 złotych, to sprawa toczy się w Sądzie Rejonowym. W przypadku wyższej kwoty automatycznie trafia do Sądu Okręgowego. Pracownik może wnieść pozew do sądu osobiście. Warto jednak skorzystać z pomocy prawnika chociażby w celu prawidłowego przygotowania dokumentacji dla sądu.
Przepisy prawa pracy dosyć jasno precyzują obowiązki pracodawcy względem pracownika. Jednocześnie w przypadku niewypłacenia wynagrodzenia pracownik ma szeroki zakres możliwości działania, których celem będzie odzyskanie należnych mu pieniędzy. Warto z nich skorzystać jeśli zawiodą metody polubowne.
