Sito formierskie, czyli przetak – historia i zastosowanie

Przedmiot taki jak sito, zanany jest od zamierzchłych czasów. Przesiewanie na sicie to najprostsza metoda oddzielenia od siebie frakcji, czyli różnych wielkości ziaren dowolnego materiału sypkiego. Jednym z najstarszych rodzajów sita jest przetak, nazywany też sitem formierskim. Był stosowany w rolnictwie i ogrodnictwie już w XV wieku, później znalazł zastosowanie też w budownictwie. Dowiedz się więcej o tradycyjnych sitach formierskich.

Gdzie najczęściej stosuje się sita?

Przesiewanie jest to proces oddzielania mechanicznego mniejszych ziaren jakiejś sypkiej substancji od większych – te większe pozostają na sicie, podczas gdy przez oczka sita przechodzą ziarna mniejsze. Stosuje się je w bardzo wielu dziedzinach, począwszy od rolnictwa i przetwórstwa spożywczego, przez oczyszczalnie, mineralurgię, po budownictwo i różne gałęzie przemysłu. Może być wykonywany na pojedynczym sicie, jak i również w układach sit, gdzie otrzymujemy coraz mniejszą frakcję produktu różniącego się wielkością ziarna.

Najprostszym sitem służącym do przesiewania ręcznego jest przetak. To sito, którego rama wykonana jest z drewna, lub z tak zwanego łuba, czyli kory drzewnej, i stanowi okrąg o średnicy od kilku centymetrów, nawet do metra i więcej. Rama obszyta jest siatką o określonej średnicy oczek. Dawniej siatka ta wykonywana była między innymi z końskiego włosia, w dzisiejszych czasach najczęściej jest metalowa lub wykonana z tworzywa sztucznego, na przykład ze stylonu. Warto wiedzieć, że do wykonania sita, które ma znaleźć zastosowanie w przemyśle spożywczym, stosowane są materiały posiadające odpowiednie atesty do kontaktu z żywnością.

Zastosowanie sita na co dzień

Sitkami bawią się już dzieci w piaskownicy, obserwując oddzielanie większych elementów, na przykład kamyków, od piasku. W wykorzystaniu domowym sita najczęściej stosowane są do przesiewania mąki, a także na przykład do oddzielenia sera od serwatki, oraz innych produktów spożywczych, gdzie konieczne jest odseparowanie grudek, od materiału bardziej sypkiego. Na sicie odcedza się także warzywa, czy makaron po ugotowaniu. Sita formierskie produkowane przez firmę Sit Pol z Biłgoraja, z powodzeniem można stosować we własnej kuchni. Jednak znajdują też zastosowanie w firmach zajmujących się produkcją spożywczą. Sita metalowe, jak również sita stylonowe stosowane są też w budownictwie, na przykład do przesiewania żwiru. Sprawdź to sam!