Różnice między klimatyzacją i wentylacją

Klimatyzacja i wentylacja to dwa rodzaje systemów, które – pomimo podobnych funkcji – różnią się nie tylko budową, ale i możliwościami. Pierwsza należy do nowocześniejszych i bardziej zaawansowanych technologicznie. Druga jest nieodłącznym elementem domów mieszkalnych od tysięcy lat. Czym różnią się te systemy i jaka jest ich rola w obiektach mieszkalnych i przemysłowych?

Wentylacja i klimatyzacja – definicje

Wentylacja i klimatyzacja są pojęciami uwzględnionymi w prawie budowlanym oraz w różnych związanych z nim rozporządzeniach. Wymienia je m.in. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie wraz z poprawkami i późniejszymi zmianami. § 147. 1 tegoż rozporządzenia mówi, że: „Wentylacja i klimatyzacja powinny zapewniać odpowiednią jakość środowiska wewnętrznego, w tym wielkość wymiany powietrza, jego czystość, temperaturę, wilgotność względną, prędkość ruchu w pomieszczeniu, przy zachowaniu przepisów odrębnych i wymagań Polskich Norm dotyczących wentylacji, a tak że warunków bezpieczeństwa pożarowego i wymagań akustycznych określonych w rozporządzeniu.” Wymienione w artykule normy to: PN-83/B-03430, PN-78/B-03421 oraz PN-87/B-02151.02.

Przedstawione dokumenty nie precyzują znaczenia wentylacji i klimatyzacji, a jedynie odnoszą się do warunków ich wykonania oraz roli, jaką pełnią w budynkach. Na tej podstawie można wnioskować, że:

• wentylacja jest cyrkulacją powietrza oraz jego wymianą pomiędzy wnętrzem pomieszczenia a otoczeniem zewnętrznym budynku. Jej zadaniem jest przede wszystkim usuwanie dwutlenku węgla wydychanego przez ludzi i zwierzęta oraz dostarczanie tlenu. Instalacja wentylacyjna może mieć postać naturalną, grawitacyjną, mechaniczną lub hybrydową.
• klimatyzacja jest procesem przetwarzania powietrza w pomieszczeniu, prowadzącego do uzyskania optymalnych parametrów temperaturowych, wilgotności, natlenienia i zanieczyszczenia.

Różnice pomiędzy systemami klimatyzacji i wentylacji

Wentylacja jest procesem wykorzystywanym do poprawy komfortu wnętrz mieszkalnych już od czasów ludzi pierwotnych. Wszelkie siedziby – począwszy od jaskiń, przez prymitywne chaty po nowoczesne domy zawsze wyposażano w otwory, których zadaniem było usuwanie zanieczyszczeń, a dostarczanie tlenu. W przeszłości, kiedy w chatach budowano paleniska, wentylacja służyła odprowadzaniu dymu i sadzy. Jej obecność w budynkach jest obowiązkowa, chociażby w najprostszej, naturalnej formie.

Klimatyzator z kolei jest bardziej współczesnym wynalazkiem, który narodził się w 1902 roku, a jego wynalazcą był William Carrier. Jego zadaniem jest poprawa jakości atmosfery w pomieszczeniu w celu stworzenia bardziej komfortowych warunków. Różne role instalacji, które oferuje m.in. firma Borkowski – Grupa SBS Sp. z o.o., warunkują też różnice pomiędzy ich budową i działaniem. Najważniejsze z nich to:

• zakres wpływu na kształtowanie atmosfery w pomieszczeniu – wentylacja tylko wymienia powietrze, klimatyzacja zmienia jego parametry i oczyszcza,
• współpraca z urządzeniami – wentylacja naturalna ich nie wymaga, klimatyzacja pracuje w oparciu o centralę,
• stopień skomplikowania budowy instalacji – wentylacja wymaga jedynie komina, klimatyzacja – urządzeń i systemu sterowania,
• obsługa i eksploatacja – wentylacja działa samodzielnie bez ingerencji człowieka, klimatyzacja wymaga serwisowania, przeglądów i programowania parametrów.

Chociaż systemy klimatyzacji i wentylacji odpowiadają za poprawę jakości atmosfery w pomieszczeniach, pierwszy stwarza znacznie więcej możliwości w tym zakresie. Jednocześnie jego budowa jest bardziej kosztowna, a obsługa wymaga czasu i systematycznych przeglądów.