Metody diagnozowania dzieci dotkniętych FAS
Wszelkie nieprawidłowości rozwoju umysłowego i fizycznego, a także dysfunkcje ośrodkowego układu nerwowego mogą być objawem występującym u dziecka w wyniku spożywania alkoholu podczas ciąży przez jego matkę. Zjawisko to określane jako FAS, czyli alkoholowy zespół płodowy, jest efektem wywołania poważnych zmian w rozwijającym się płodzie. Alkohol spożywany w ciąży przenika przez łożysko i uszkadza komórki mózgu, rdzeń kręgowy, a także inne części ciała. Zaburza także prawidłowy rozwój i wpływa na powstanie wad, które nie będą odwracalne w przyszłości. W jaki sposób diagnozuje się dzieci dotknięte FAS?
Objawy zespołu FAS u dzieci
Efektem alkoholowego zespołu płodowego mogą być nieprawidłowości związane z rozwojem oraz specyficzny wygląd dziecka. Aby mieć pewność, iż wszelkie wady są wynikiem spożywania alkoholu przez matkę podczas ciąży, należy zdobyć potwierdzenie w formie dokumentu, które wykaże, iż dziecko zostało narażone na kontakt z alkoholem już w życiu płodowym.
Pierwszym najbardziej zauważalnym objawem, pozwalającym na zdiagnozowanie dziecka dotkniętego FAS jest jego wygląd, który wyróżnia się cechami charakterystycznymi dla dzieci z alkoholowym zespołem płodowym. Mogą to być m.in. małe i szeroko rozstawione oczy, krótki oraz zadarty nos, a także płaska środkowa część twarzoczaszki. Oprócz tego, u dziecka z FAS występują zazwyczaj anomalia rozwojowe, takie jak wady serca, bardzo niska masa urodzeniowa, a także nieprawidłowości w anatomii uszu, oczu lub stawów.
Rozpoznanie zespołu FAS
Aby można było przystąpić do diagnozowania dziecka z podejrzeniem FAS, musi ono spełniać odpowiednie kryteria diagnostyczne. Zalicza się do nich zarówno prenatalny jak i poporodowy niedobór wzrostu, cechy twarzy wskazujące na FAS oraz neurologiczny bądź funkcjonalny deficyt ośrodkowego układu nerwowego.
Jak mówi specjalista z Ośrodka Psychoterapii SUKCES, zajmującego się m.in. dziećmi wymagającymi diagnostyki, konsultacji i terapii w kierunku FAS: Zdiagnozowanie FAS u dziecka wymaga odpowiedniego udokumentowania związanego z narażeniem go na substancje toksyczne jeszcze w łonie matki. Należy także wykluczyć inne możliwe choroby genetyczne, ponieważ objawy niektórych z nich mogą posiadać cechy wspólne z FAS. Podstawą zdiagnozowania alkoholowego zespołu płodowego u dziecka jest także przeprowadzenie dokładnego wywiadu dotyczącego picia alkoholu u matki dziecka. Historia spożycia alkoholu może mieć ogromny wpływ na odpowiednie zdiagnozowanie FAS.
Dalsze etapy diagnozy FAS
Zebranie odpowiedniej dokumentacji dotyczącej dziecka, a także przeprowadzenie wywiadu z matką to tylko początkowe etapy w diagnozowaniu. W przypadku nieco starszych dzieci konieczna jest także diagnoza logopedyczna przeprowadzana przez logopedę, który posiada doświadczenie w diagnozowaniu FAS. Dokonuje się również diagnozy psychologiczno – pedagogicznej oraz badania neurologicznego. Konieczne jest także przeprowadzenie ogólnego badania lekarskiego przez lekarza medycyny uprawnionego do diagnozowania FAS. Wczesne rozpoznanie alkoholowego zespołu płodowego może przyczynić się do znacznego zminimalizowania niektórych wad oraz niepełnosprawności.
FAS może objawiać się nie tylko charakterystycznymi cechami związanymi z wyglądem, ale także zaburzeniami w rozwoju fizycznym bądź w sferze emocjonalno – społecznej. Podstawą diagnozy tego problemu jest zawsze poznanie historii alkoholowej matki dziecka, co pozwala na podjęcie dalszych kroków.
