Lepkość oleju silnikowego. Dlaczego ma znaczenie?
Współczynnik lepkości jest najważniejszym parametrem oleju silnikowego. Zbyt duża lepkość oleju uniemożliwia mu docieranie do wszystkich elementów silnika, które wymagają smarowania; zbyt mała lepkość prowadzi do ściekania oleju i spadków ciśnienia w układzie. W obu sytuacjach zachodzi ryzyko przyspieszonego zużycia części lub nawet zatarcia silnika.
Dlaczego lepkość oleju jest ważna?
Olej silnikowy to substancja smarna, której głównym zadaniem jest ochrona ruchomych części silnika przed tarciem przy wzajemnym kontakcie. Dostarczanie oleju do wszystkich elementów wymagających smarowania jest możliwe dzięki pracy pompy, a odbywa się za pośrednictwem złożonego systemu kanałów olejowych. Lepkość oleju wpływa na jego zdolność przepływu przez kanały i jest skorelowana z temperaturą oraz ciśnieniem w układzie smarowania.
Lepkość oleju silnikowego nie jest wartością stałą; zmienia się wraz ze zmianą temperatury i ciśnienia. Wzrost temperatury powoduje zmniejszenie lepkości oleju, natomiast spadek prowadzi do wzrostu lepkości. Problem zmiany lepkości jest szczególnie odczuwalny w przypadku olejów mineralnych; drastyczny spadek temperatury może skutkować utratą płynności oleju, a więc utratą pompowalności, co w ekstremalnych sytuacjach prowadzi do unieruchomienia silnika. Na wzrost lepkości oleju wpływa również ciśnienie w układzie, choć w znacznie mniejszym stopniu.
Optymalna lepkość oleju silnikowego
Zmiana lepkości oleju silnikowego w zależności od temperatury to ważny problem z punktu widzenia polskich kierowców. Dla zapewnienia optymalnej pracy układu smarowania w naszym klimacie należałoby wymieniać olej przynajmniej raz do roku i stosować inną gęstość w zależności od sezonu. Jeszcze kilkanaście lat temu rzeczywiście było to jedyne bezpieczne rozwiązanie. Obecnie na rynku dostępne są oleje wielosezonowe, które z powodzeniem mogą być stosowane przez cały rok – mówi ekspert z firmy PROAUTO.
Informacja o wskaźniku lepkości oleju silnikowego wg klasyfikacji SAE zawsze znajduje się na butelce. W przypadku olejów sezonowych letnich znajdziemy jedną liczbę, np. 30, 40, 50, 60. Zimowe oleje silnikowe oznaczane są odpowiednią liczbą i literą W, np. 5W, 15W, 25W. Planując jazdę na tym samym oleju przez cały rok, trzeba wybrać produkt z oznaczeniem łamanym, a więc np. 10W/40. Lepkość takiego oleju zapewni prawidłowy przepływ w temperaturze dochodzącej -25°C i nie spadnie zbyt nisko, gdy upał przekroczy 30°C. Wybierając klasę lepkości oleju, nie można jednak kierować się prognozami pogody. Wzrost temperatury w silniku oraz ciśnienie w układzie smarowania różni się w zależności od marki i modelu samochodu, toteż przy zakupie oleju trzeba kierować zaleceniami producenta.
