Które służby mundurowe mają własne sztandary?

Sztandar jest znakiem rozpoznawczym, symbolem i manifestacją wartości reprezentowanych przez grupę osób, która go używa. Jest to element obecny podczas najróżniejszych manifestacji i obchodów. Sztandary swoją symboliką nawiązują do tradycji zarówno państwowych, jak i lokalnych czy religijnych. Są również niejako wizytówkami instytucji, które ich używają. Jakie służby mundurowe w naszym kraju posiadają sztandary?

Sztandary wojskowe, policyjne i strażackie jako najbardziej zauważalne

Najczęściej widzianymi sztandarami są te, które eksponowane są przez Wojsko Polskie w czasie świąt państwowych oraz uroczystości o takim właśnie charakterze. Wojskowy sztandar w każdym przypadku wygląda podobnie. Jest biało-czerwony i obszyty złotą frędzlą. Wszystkie elementy graficzne są haftowane. Integralna część to dewiza „Bóg Honor Ojczyzna”. Nieodłącznym elementem jest wizerunek orła białego, natomiast pozostałe szczegóły nawiązują do nazwy i rodzaju wojsk lub formacji. Na boku sztandaru wojskowego może znajdować się numer identyfikacyjny konkretnej jednostki lub elementy nawiązujące do jej historii.

Sztandar policyjny jest karmazynowy po jednej stronie, a granatowy po drugiej. Frędzla jest srebrna. Tutaj również obecne są elementy nawiązujące do tradycji, tak samo w przypadku Komendy Głównej, jak też poszczególnych podległych jednostek. Zawsze na sztandarze obecny jest obraz orła białego oraz herb policji w towarzystwie innych wizerunków, na przykład patrona policjantów, Archanioła Michała.

Sztandary strażackie są bodaj najbardziej urozmaicone ze wszystkich, które przyszło nam wykonywać. Mimo że przepisy również narzucają ich formę, to istnieje przebogaty zbiór dewiz i sentencji, które są umieszczane na sztandarach tych służb, i wiele sztandarów odbiegających od Rozporządzenia - dzieje się tak dlatego, że wielokrotnie sztandary strażackie, zwłaszcza Ochotniczych Straży Pożarnych, przechowywane są w jednostkach jeszcze z czasów przedwojennych. Wykonywaliśmy wiele renowacji i replik takich właśnie oryginalnych sztandarów, na które istnieje przyzwolenie ze względów wartości historycznej, którą sobą reprezentują. Nie brakuje też wielu kolorowych wizerunków patrona strażaków, Świętego Floriana – mówi artysta z pracowni hafciarskiej Studio Haftu Artystycznego.

Inne instytucje, które posiadają swoje sztandary

Praktycznie każda instytucja społeczna czy kościelna może mieć swoją reprezentacyjną chorągiew. Zazwyczaj jest to haftowany proporzec, na którym w jednym miejscu zebrane są najważniejsze informacje dotyczące danej organizacji. Najbardziej reprezentacyjne bywają sztandary kościelne, gdzie każda parafia posiada ich kilka i używa ich podczas świąt, procesji i pielgrzymek. Hafty na tego typu proporcach i chorągwiach przedstawiają najczęściej wizerunki świętych patronów parafii oraz teksty nawiązujące do wiary i historii parafii.

Inne instytucje używające sztandarów to uczelnie, szkoły i organizacje samorządowe. Wszystkie te instytucje umieszczają na sztandarach zarówno symbole państwowe, jak i własne dewizy oraz podobizny patronów, jak to bywa w przypadku uczelni i szkół.