Kiedy pracownik może walczyć o odszkodowanie przy rozwiązaniu umowy?
Kodeks pracy przewiduje różne sytuacje, w których pracownik może zażądać od pracodawcy finansowego odszkodowania. Przykładem jest wadliwe wypowiedzenie stosunku pracy. Nie tylko zatem rekompensata pieniężna przysługuje przy stwierdzeniu mobbingu. Odszkodowanie należy się również przy nieuzasadnionym wypowiedzeniu umowy o pracę na czas nieokreślony, a także w wielu innych przypadkach.
Jakie odszkodowania przysługują pracownikowi?
O odszkodowanie względem pracodawcy pracownik może ubiegać się wtedy, kiedy zatrudniający nie przestrzega przepisów prawa lub nie wywiązuje się z obowiązków zawartych w punktach umowy. Jeśli chodzi o rozwiązywanie stosunku o pracę jest to niestety praktyka częsta, dlatego ważna jest świadomość własnych praw. Finansowa rekompensata jest możliwa do uzyskania za:
- wadliwe rozwiązanie stosunku pracy,
- za wypowiedzenie terminowej umowy o pracę z naruszeniem przepisów o wypowiadaniu,
- za nieuzasadnione lub niezgodne z prawem wypowiedzenie umowy o pracę na czas nieokreślony,
- za niezgodne z prawem rozwiązanie przez pracodawcę stosunku pracy bez wypowiedzenia,
- za skrócenie okresu wypowiedzenia,
- za niewydanie świadectwa pracy,
- za nierówne traktowanie (np. przy podwyższaniu pensji i przyznawaniu premii),
- za ciężkie naruszenie obowiązków wobec pracownika (np. brak przygotowywania tzw. oceny ryzyka zawodowego na stanowiskach niebezpiecznych dla zdrowia i życia).
Wysokość odszkodowania
Wysokość odszkodowania zależy od jego typu oraz zakresu strat, jakie poniosła strona poszkodowana. Warto przy tym wiedzieć, że w niektórych przypadkach oprócz odszkodowania finansowego pracownik może domagać się przywrócenia do pracy. Samo orzeczone przez sąd odszkodowanie najczęściej zwolnione jest z opodatkowania i oskładkowania.
Jeśli chodzi zaś o wysokość rekompensaty finansowej, najczęściej oblicza się ją według reguły wyliczania ekwiwalentu urlopowego lub według wysokości miesięcznego wynagrodzenia. W przypadku odszkodowania za niezgodne z prawem rozwiązanie przez pracodawcę stosunku pracy bez wypowiedzenia można rościć prawo do uzyskania wysokości wynagrodzenia za czas do upływu okresu wypowiedzenia (nawet jeśli jest to kilkanaście miesięcznych wypłat).
Jak skutecznie walczyć o odszkodowanie z pracodawcą?
Walka o odszkodowanie z pracodawcą może być ciężka zwłaszcza w sytuacjach, w których dana firma stale współpracuje z prawnikiem. Nieznajomość przepisów prawa pracy nigdy nie sprzyja poszkodowanemu, dlatego sprawa powinna być prowadzona przez doświadczonego radcę prawnego. Warto wykorzystywać wiedzę takich specjalistów jak mecenas dr Barbara Lis-Kareł.
Kancelarie niekiedy rekomendują polubowne rozwiązywanie sporów na drodze mediacji lub negocjacji. W wielu przypadkach jest to zwiększenie szansy na szybkie uzyskanie odszkodowania. Jest to również korzystne dla pracodawcy.
