Jakie wyróżnia się rodzaje kruszyw

Kruszywo to sypki materiał, który ma wszechstronne zastosowanie w budownictwie, pracach drogowych czy kolejowych i nie tylko. Często są stosowane do produkcji zapraw, betonu, elementów ściennych i stropowych. Wykorzystywane jest także jak budulec na podsypkę wyrównującą oraz izolacyjną. Jednak kruszywo o różnych właściwościach wykorzystuje się do różnych prac. Warto więc wiedzieć, na jakie rodzaje dzieli się kruszywa i do czego dokładnie służą.

Podział kruszyw na mineralne i sztuczne

Jedną z najważniejszych różnic, które występują między kruszywami jest ich podział ze względu na źródło ich pozyskania. Wyróżnia się kruszywa:

• mineralne - uzyskiwane z występujących w przyrodzie skał, które poddaje się obróbce mechanicznej,
• sztuczne – uzyskiwane z surowców mineralnych lub organicznych, a także odpadów przemysłowych, które są poddawane obróbce termicznej mechanicznej.

Jako kruszywa budowlane czy drogowe (które można uzyskać w takich miejscach jak np. Kopalnie Porfiru i Diabazu Sp. z o.o.) uznaje się najczęściej kruszywa mineralne, które dodatkowo można podzielić na:

• niekruszone – od razu gotowe po wydobyciu do wykorzystania, ewentualnie poddawane płukaniu i frakcjonowaniu,
• łamane – uzyskane przez mechanicznie rozdrabnianie litych skał (granitu, sjenitu, dolomitu, wapienia, marmuru czy piaskowca), dzięki czemu uzyskiwane jest kruszywo o różnej granulacji (mączka, tłuczeń, kliniec, kamień łamany czy grys).

W budownictwie czy przy budowie dróg kruszywa są bardzo często wykorzystywane. W zależności od wymagań wykorzystywane są kruszywa o różnej granulacji, ale najpopularniejsze okazują się grysy i tłucznie.

Inne właściwości kruszywa

Wśród parametrów, którymi określa się kruszywo, warto zwrócić także na uziarnienie, gęstość objętościową czy wilgotność. W zależności od nich kruszywo budowlane czy drogowe może mieć różne zastosowanie, a także według nich należy dopasować obchodzenie się z nim.

Uziarnienie to procentowa zawartość poszczególnych frakcji. Można wyróżnić kruszywo:

• drobne ( o wymiarach ziaren D: <4 mm),
• grube (o wymiarach ziaren D: >4 mm i wymiarach ziaren d: >2 mm),
• wypełniacze (którego większość przechodzi przez sito 0,063 mm),
• naturalne (o wymiarach ziaren 0-8 mm),
• o uziarnieniu ciągłym (mieszanka grubych i drobnych o wymiarach 0-63 mm).

Gęstość objętościowa to stosunek materiału do jego objętości i pod tym względem można wyróżnić kruszywa:

• ciężkie (>3000 kg/m3),
• zwykłe (1800-3000 kg/m3),
• lekkie (<1800 kg/m3).

Wilgotność to wartość procentowa określająca stosunek masy wody zawartej w materiale do masy absolutnie suchego materiału. W zależności od niej określa się, ile należy wykorzystać cementu i wody podczas robienia np. betonu.