Jakie są rodzaje brązów i do czego się je wykorzystuje?
Jednym z popularnych surowców, który wykorzystuje się do produkcji wielu odmiennych elementów konstrukcyjnych, jest brąz. To grupa stopów miedzi z różnymi pierwiastkami, które decydują o właściwościach oraz zastosowaniu materiału. Ze względu na jego powszechność, warto bliżej zapoznać się z przeznaczeniem konkretnych rodzajów brązu między innymi w przemyśle.
Podstawowy podział brązów
Tego rodzaju surowiec powstaje na skutek stopienia miedzi z różnymi pierwiastkami, między innymi cyną, aluminium, berylem, krzemem, manganem. Wymienione tworzą tak zwane brązy przeznaczone do obróbki plastycznej. Druga grupa to zaś materiały odlewnicze. W ich składzie można znaleźć dodatkowo na przykład ołów, fosfor, żelazo. Wyróżniają się one bardzo dużą wytrzymałością i odpornością na działanie substancji kwasowych, ścieranie. Z tego względu wykorzystuje się je do odlewania całych form, jak również pomników. Bogaty wybór elementów wykonanych z brązów, a także samych surowców z obydwu grup oferuje między innymi hurtownia metali nieżelaznych Zielonka, której siedziba znajduje się pod Bydgoszczą.
Stopy do obróbki plastycznej
Nazwy poszczególnych rodzajów pochodzą od pierwiastka dodanego do stopu. I tak wyróżniamy między innymi brąz aluminiowy, który zawiera 5-11% aluminium, charakteryzujący się bardzo dobrą wytrzymałością ze względu na to, że glin podwyższa twardość miedzi. Stąd też jest niezwykle ceniony w przemyśle ciężkim i wszędzie tam, gdzie wyroby są narażone na trudne warunki środowiskowe. To z kolei sprawia, że można go odnaleźć na przykład w przemyśle stoczniowym - komponentach mających styczność ze słoną wodą morską oraz oceaniczną. Brąz aluminiowy służy między innymi do wyrabiania części konstrukcyjnych takich jak pręty czy śruby. Bardzo podobne zastosowanie znajduje brąz cynowy, zawierający 1-9% tego pierwiastka stopowego. Cechują się wytrzymałością na korozję, ścieranie i obciążenia dynamiczne. Z tego względu poza prętami, wytwarza się z niego tuleje olejowe, panewki do łożysk, komponenty armatury, sprężyny, węże.
Na uwagę zasługują również brązy berylowe, w których zawartość pierwiastka wynosi 1,6-2,1%. Ich wyróżnik stanowi brak iskrzenia pod wpływem tarcia bądź uderzenia. Ze względu na to są nieocenione przy wytwarzaniu elementów żaroodpornych - narzędzi nieiskrzących, gniazd zaworów. Ze względu na tę cechę produkuje się z nich elementy stosowane w atmosferze grożącej wybuchem, czyli na przykład przemyśle chemicznym czy petrochemicznym. Wśród brązów przystosowanych do obróbki plastycznej wyróżnia się także surowce krzemowe o zawartości Si 2,7-3,5%. Cechuje się przede wszystkim dobrymi właściwościami mechanicznym w zakresie temperatur od 20 do 300 stopni Celsjusza. Bardzo często można odnaleźć go w konstrukcjach spawanych, siatkach, sprężynach.
