Czym są ratownicze badania archeologiczne?

Ratownicze badania wykopaliskowe przeprowadza się przed planowaną inwestycją, gdy pojawia się możliwość naruszenia obszaru stanowiska archeologicznego lub jeżeli dojdzie do odkryć ważnych reliktów, podczas prowadzenia nadzoru archeologicznego. Polegają one na odhumusowaniu terenu inwestycji, ręcznym doczyszczeniu powierzchni i profili wykopu, analizie nawarstwień i obiektów archeologicznych, sporządzeniu odpowiedniej dokumentacji fotograficznej, graficznej, pomiarowej oraz opisowej wykopu.

Czy badania archeologiczne mogą wyjść poza obszar inwestycji?

Zakres badań archeologicznych zgodnie z artykułem 31 ustępem 2 ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami z dnia 23 lipca 2003 roku obejmuje tylko obszar prowadzonej inwestycji. Oznacza to, że np. badania wykopaliskowe pod mały blok nie dotyczą całej działki, a jedynie miejsca przeznaczonego pod zabudowę. Jednak w uzasadnionych przypadkach może dojść do ich rozszerzenia, ponieważ są one jedynym sposobem na zdobycie pełnej dokumentacji.

Co robią archeolodzy ze zdobytą dokumentacją?

Jeżeli archeolog sporządził bardzo dokładną dokumentację, to jego następnym obowiązkiem jest przygotowanie sprawozdania z przebiegu oraz wyników badań. Gdy ta część zostanie zrealizowana, to gotowe pisma należy złożyć do archiwum Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków. Dlaczego? Ponieważ badania archeologiczne muszą zostać przez niego odebrane.  W praktyce oznacza to, że Inspektor ochrony zabytków przeprowadza wnikliwą kontrolę dokumentacji archeologicznej, po czym wydaje specjalny protokół. To właśnie w nim znajdują się informacje, jak postępować z zabytkiem i czy możliwe są dalsze prace budowlane.

Kto powinien je przeprowadzać?

Ratownicze badania wykopaliskowe należy powierzyć profesjonalnej firmie archeologicznej z dużym doświadczeniem. Powinna ona zatrudniać odpowiednio wykwalifikowaną kadrę, która zachowa wysokie standardy podczas prowadzenia wszystkich prac. Takim przedsiębiorstwem jest Archeoreplica, które specjalizuje się w wykonywaniu wszelkiego rodzaju badań wykopaliskowych. Dodatkowo, w jego ofercie znajdziemy również inne usługi archeologiczne, do których zalicza się m.in. pomoc w pozyskiwaniu zezwoleń konserwatorskich, przygotowywanie analiz możliwości inwestycyjnych na terenach zabytkowych, nadzory archeologiczne, opracowanie i konserwację zabytków oraz analizy z zakresu traseologii. Zakres jego działalności obejmuje zarówno budownictwo mieszkaniowe, jak i przemysłowe oraz infrastrukturalne. Co więcej, pracujący w nim archeolodzy prowadzą lekcje oraz warsztaty dla dzieci i młodzieży, które polegają na praktycznym i bezpośrednim kontakcie z profesjonalnie wykonanymi replikami zabytków. W ten sposób uczestnicy rozpoznają, jak wyglądało życie codzienne naszych przodków od epoki kamienia aż do średniowiecza.