Czym jest nurkowanie nitroksowe?
Stosowanie nitroksu, czyli powietrza o zwiększonej zawartości tlenu, pozwala na znacznie dłuższe nurkowanie na większych głębokościach bez obligatoryjnej dekompresji. Zastosowany poprawnie daje znacznie więcej możliwości wszystkim nurkom-amatorom – ważne tylko, by zawartość tlenu w mieszance była ściśle dostosowana do głębokości, na której będziemy nurkować.
Czym jest nitroks?
Na używanych współcześnie łodziach transportujących nurków trudno nie dostrzec kilku zielonych lub żółtych butli zwiastujących obecność nitroksu – mieszanki gazów przypominającej powietrze, jednak o większej zawartości tlenu. Nitroks jest używany w rekreacyjnym nurkowaniu od dekad – niemal każdy ośrodek szkoleniowy dla nurków – taki jak centrum nurkowe Scuba Elite – oferuje kurs jego stosowania. Podobnie jak większość sprzętu używanego do nurkowania, także nitroks ma swoje praktyczne zastosowanie, oferując wiele korzyści, jeśli użyjemy go właściwie i stanowiąc niebezpieczeństwo, gdy zastosujemy go niepoprawnie.
W terminologii nurkowej nitroks, określany także skrótem EAN (z ang. „enriched air nitrox”, nitroks wzbogacony powietrzem) dzielmy na nitroks hipooksyczny, normooksyczny i hiperoksyczny. Nazwy te odnoszą się kolejno do mieszaniny zawierającej mniej tlenu niż powietrze, mieszaniny o takiej samej zawartości tlenu jak powietrze oraz mieszaniny o wyższej zawartości tlenu. Dodatkowo w przypadku nitroksu hiperoksycznego często mówi się o nitroksie zimnym oraz nitroksie gorącym – ten pierwszy zawiera mniej niż 40% tlenu, a drugi powyżej. Użycie nitroksu gorącego wymaga zastosowania aparatury, która spełnia normy pozwalające na określenie jej czystą tlenowo. Butle oznacza się według wzoru: EANXX, gdzie XX to zawartość procentowa tlenu w mieszance, np. EAN32.
Korzyści ze stosowania nitroksu
W trakcie nurkowania azot, który wdychamy, ulega rozpuszczeniu w naszej krwi – tym szybciej, im większe jest ciśnienie napierającej na nasze ciało wody. Dlatego, by uniknąć konieczności przebycia dekompresji przy wynurzaniu, konieczne jest nurkowanie w określonych, bezpiecznych dla danej głębokości ramach czasowych. Dla 30 metrów jest to około 25 minut, dla 9 metrów – godzina. Stosowanie nitroksu zmienia te liczby na korzyść dla nurków. Jako że mieszanka, którą oddychają, zawiera więcej tlenu i mniej azotu, ilość tego drugiego gazu, który rozpuszcza się we krwi, jest mniejsza, co pozwala na dłuższe nurkowanie bez wynurzania. Oczywiście ilość tlenu i azotu musi być ściśle dopasowana do głębokości, na której odbywamy nurkowanie nitroksowe. Dla przykładu, na głębokości 32 metrów azot zawarty w mieszance EAN36 będzie rozpuszczał się we krwi podobnie, jak azot zawarty w zwykłym powietrzu, gdy jesteśmy na głębokości 24 metrów. Sprawia to, że czas przebywania pod wodą ulega podwojeniu.
