Czym jest nadzór archeologiczny i kiedy konieczne jest wezwanie archeologa?
Archeolodzy wykonują rozmaite usługi, a jednym z najpowszechniejszych oraz najbardziej znanych badań archeologicznych jest nadzór archeologiczny. Stosowany jest on np. w strefach ochrony konserwatorskiej na budowach. Wezwanie archeologa na teren budowy jest niezbędne, jeśli prace ziemne realizowane są w pobliżu stanowiska archeologicznego. Czym dokładnie jest nadzór archeologiczny i w jakich sytuacjach konieczne jest skorzystanie z usług archeologa?
Nadzór archeologiczny i badania archeologiczne – czym są?
Zgodnie z obowiązującymi przepisami prawnymi Konserwator Zabytków ma prawo do nałożenia nadzoru archeologicznego. Wpływ na konieczność jego sprawowania ma lokalizacja działki, na której realizowane są prace budowlane. W niektórych przypadkach zachodzi konieczność wykonania badań archeologicznych, a w innych nadzór archeologiczny. To, co zostanie wykonane, zależy w głównej mierze od tego, czy działka znajduje się na stanowisku archeologicznym, czy w jego obszarze. Instytucją odpowiedzialną za wydanie decyzji w tej sprawie jest Wojewódzki Konserwator Zabytków.
Badania archeologiczne to kosztowne prace wykopaliskowe, które nierzadko trwają bardzo długo. Z kolei nadzór archeologiczny polega na tym, że prace ziemne np. na terenie budowy odbywają się jedynie w obecności archeologa. Zatrudniony w tym celu archeolog zobowiązany jest do sporządzania stosowanej dokumentacji i sprawozdań na temat prac wykonywanych w pobliżu stanowiska archeologicznego. Usługi archeologiczne tego typu oferuje Firma Archeologiczna Glesum z Gdańska. Poza tym jego zadaniem jest wykonywanie zdjęć oraz raportów, które później zostaną przekazane do Konserwatora Zabytków. Jeśli w trakcie prac ziemnych doszłoby do znalezienia archeologicznego zabytku, wówczas zadaniem archeologa jest jego właściwe zabezpieczenie. Archeologiczny nadzór to usługi tańsze od badań, ponieważ wykonuje się je jedynie podczas realizacji prac ziemnych.
Kiedy wymagane jest zatrudnienie archeologa i ile kosztują takie usługi?
Archeolog nie jest często spotykaną osobą na placach budowy, aczkolwiek wyróżnia się takie sytuacje, w których bez jego obecności nie można przeprowadzić prac ziemnych. Jednak kiedy dokładnie musi on pojawić się na działce? Nadzór archeologiczny wymagany jest w momencie, gdy teren budowy znajduje się na działce będącej w obszarze archeologicznym. Oznacza to, że archeolog musi pojawić się na budowie wtedy, gdy prace budowlane wykonywane są w pobliżu (zazwyczaj 200 m) stanowiska archeologicznego. Wtedy to wykopy pod fundamenty, przyłącza mediów pozostałe roboty ziemne muszą być wykonywane wyłącznie w obecności archeologa.
Celem nadzoru archeologicznego jest rozpoznanie, ochrona i zabezpieczenie zabytków, o ile te zostaną znalezione na danym obszarze. Koszty związane z nadzorem archeologicznym zależą od wielu czynników. Do najważniejszych zalicza się powierzchnie działki, na jakiej pracuje archeolog, koszty związane z analizami niezbędnymi do opracowania wyników, czy rodzaje obiektów, jakie występują na danych stanowiskach. Do tego należy doliczyć opłaty urzędowe, które wynoszą nieco ponad 80 zł.
