Co warto wiedzieć o działaniu amortyzatorów?

Amortyzatory są jednym z najważniejszych elementów zawieszenia samochodów. Zapewniają one bezpieczeństwo i komfort jazdy, ponieważ ich zadaniem jest tłumienie drgań, które mogą pochodzić z osi lub nadwozia pojazdu. Ich uszkodzenie może prowadzić do wydłużenia drogi hamowania, a nawet utraty przyczepności kół samochodu do nawierzchni. Co jeszcze należy wiedzieć o amortyzatorach?

Cechy amortyzatorów

Poważne uszkodzenia samochodu, a nawet niektóre wypadki samochodowe są często spowodowane nieodpowiednim doborem amortyzatorów lub nieumiejętnej ich pielęgnacji. Warto je od czasu do czasu poddawać badaniu skuteczności działania podczas diagnostyki samochodowej, ponieważ są to elementy, które spełniają w samochodzie kilka bardzo ważnych funkcji. Najważniejszą jest amortyzowanie – przenoszenie i minimalizowanie drgań ze sprężystych elementów przy jednoczesnym zachowaniu swojej miękkości i elastyczności, które wpływają na komfort jazdy. Ich odpowiednia praca poprawia również bezpieczeństwo. Amortyzatory pozwalają bowiem na utrzymywanie przyczepności kół z podłożem, co przekłada się pozytywnie na drogę hamowania. Ponadto wpływają bezpośrednio na działanie systemów ABS i ESP.

Rodzaje amortyzatorów

Amortyzatory dzielą się na dwa typy:

• Olejowe – działają na zasadzie dwóch zaworów, przez które przepływa ciecz niwelująca drgania.
• Gazowe – w tym przypadku działanie jest podobne, ale zamiast cieczy występuje mieszanka gazu z płynem.

Amortyzatory gazowe lepiej spełniają swoje funkcje w samochodach, które rozwijają duże prędkości i mają większą moc, dlatego stają się standardem w nowych autach – zauważa specjalista z serwisu samochodowego BS Sanecznik.

Działanie amortyzatorów jednorurowych

Do amortyzatorów można zastosować jeszcze jeden podział, dotyczący ich budowy. Według niego można je podzielić na amortyzatory jednorurowe i dwururowe. Pierwsze z nich składają się ze zbiornika wyrównawczego, cylindra roboczego, tłoku, tłoczyska, prowadnicy tłoczyska oraz zaworu dennego. Do prawidłowego działania nie należy ich do końca wypełniać olejem. W dolnej części dodatkowo stosuje się skompresowany gaz, ale oddziela się go od cieczy tłokiem, aby nie dochodziło do zmieszania.

Podczas pracy akumulator poddawany jest ściskaniu i rozciąganiu. W momencie wykonywania pierwszej czynności wzrasta ciśnienie, a tłoczysko jest wsuwane do komory roboczej, co powoduje wymuszony ruch tłoka w dół. Dzięki temu olej zaczyna przepływać kanałami przez zawory do przestrzeni znajdującej się nad tłokiem.

Podczas rozciągania, zwanym również odbiciem, tłok przesuwa się do góry powodując wzrost ciśnienia oleju, a ciecz znów przemieszcza się kanalikami i zaworami. Dławienie tego przepływu odpowiada za tłumienie przy rozciąganiu.  

Działanie amortyzatorów dwururowych

Powszechnie stosowane są jednak amortyzatory dwururowe. Gdy tłoczysko jest naciskane, następuje przepływ oleju przez kanaliki do przestrzeni nad tłokiem, co doprowadza do zmniejszenia ilości miejsca, które jest dostępne w cylindrze dla oleju. Nadmiar cieczy przemieszcza się do zbiornika wyrównawczego, a powstałe opory przepływu oleju przez zawór denny powodują tłumienie w trakcie ściskania.

Przy rozciąganiu zwiększa się ciśnienie oleju, który znajduje się nad tłokiem, ciecz tłumiąca przepływa z oporem przez kanaliki i zawory i powstaje tłumienie przy odbiciu amortyzatora. Olej zgromadzony w zbiorniku wyrównawczym przepływa przez zawór denny, aby wyrównać objętość tłoczyska, które wysuwa się z cylindra roboczego.