Ciało obce w oku? Nie zwlekaj z wizytą u okulisty!

Usunięcie ciała obcego z oka  nie zawsze może być wykonane samodzielnie. Niekiedy jego przedostanie się do worka spojówkowego lub przywarcie do powierzchni gałki ocznej wymaga interwencji specjalisty. Wizyta w gabinecie okulistycznym konieczna jest gdy oko obficie łzawi i jest wyraźnie zaczerwienione i występuje poczucie obecności ciała obcego. Co zrobić, gdy w oku znajdzie się ciało obce? Jakie konsekwencje może wywołać zaniechania kontaktu z lekarzem?

Co zrobić, gdy „coś” wpadnie do oka?

Typowymi objawami obecności ciała obcego w oku jest ból przy mruganiu i poruszaniu gałką oczną, zaczerwienienie, łzawienie i światłowstręt. Najczęściej c. obce znajduje się w worku spojówkowym kub w rogówce. Czasem jednak może ono przebić ścianę gałki ocznej si znaleźć się w strukturach wewnętrznych gałki ocznej (ciele szklistym , soczewce, siatkówce, ścianie gałki). Nie zawsze występują wtedy objawy jego obecności w oku bezpośrednio po wniknięciu. Obecne wewnątrz gałki ocznej ciało obce może wywołać patologie oka dopiero w czasie odległym od urazu. Mogą to być objawy zapalenia lub uszkodzenia toksycznego zależnie od materiału ,jaki wniknął do oka.

Ciało obce można usunąć samodzielnie, jeśli ma ono charakter powierzchniowy. Należy przy tym pamiętać, że przed podjęciem próby jego usunięcia, konieczne jest umycie rąk. W przeciwnym wypadku można spowodować dodatkowe podrażnienia.

W pierwszej kolejności należy delikatnie odciągnąć górną powiekę, by łzy wypłukały rzęsę, ziarenko piasku, czy np. muszkę. Obowiązuje tu zasada, by podnosząc powiekę górną patrzeć w dół, natomiast chwytając powiekę dolną, spoglądać ku górze. Ma to na celu uniknięcie uszkodzenia rogówki. Można przy tym wspomóc się fragmentem zwilżonej i czystej chusteczki. Wówczas jej rogiem należy spróbować wymieść drobinki spod powiek lub z powierzchni gałki ocznej. Jeśli to nie pomoże, pomocne może okazać się przepłukanie oka pod delikatnym strumieniem bieżącej wody.

Zdarza się jednak, że ciało obce utkwiło głęboko w worku spojówkowym , leży na spojówce powieki lub wbite jest w rogówkę. Wtedy próby samodzielnego usunięcia są nieskuteczne. W takiej sytuacji niezbędna jest interwencja specjalisty.

W takich przypadkach nie należy zwlekać z wizytą u okulisty. Wskazane jest wtedy osłonięcie oka opatrunkiem gazowym, przyklejonym w taki sposób, by zminimalizować poruszanie się powiek Dzięki temu zapobiega się dodatkowym uszkodzeniom powierzchni oka znajdującym się pod powiekami c.obcymi.

W skrajnych przypadkach, gdy w oko wbije się ostry przedmiot, należy niezwłocznie udać się do szpitala, gdzie specjaliści usuną przedmiot w najbezpieczniejszym możliwy sposób.

Groźne konsekwencje dla zdrowia

Jeśli ciała obcego nie uda się usunąć z oka samodzielnie, nie warto łudzić się, że samoczynnie ono wypadnie. Dzieje się tak tylko w nielicznych przypadkach. W większości jednak bez interwencji lekarza może dojść do szeregu groźnych dla zdrowia powikłań w tym między innymi:

• zakażenia bakteryjnego spojówki,
• uszkodzenia rogówki (erozja nabłonka, owrzodzenie, przebicie rogówki)
• uszkodzenia soczewki,
• zapalenia wnętrza gałki ocznej,
• krwotoku podspojówkowego lub wewnątrz gałki ocznej,
• reakcji toksyczno-zapalnej (w tym dotyczącej centralnej siatkówki)
• witreoretinopatii proliferacyjnej.

W konsekwencji pacjent narażony być może na długi i skomplikowany proces leczniczy a nawet utratę widzenia. Dlatego nie należy zwlekać z konsultacją okulistyczną.

Dolegliwości, jakie mogą pojawić się w następstwie zbagatelizowania obecności ciała obcego w oku, są poważne. Choć usuwanie drobinki piasku czy opiłka metalu może budzić obawy, to jednak nie wiąże się z bólem jeśli zabieg wykonuje doświadczony okulista.

Warto przy tym podkreślić, że w przypadku ciała obcego, które utkwiło głęboko w oku, konieczny może być się zabieg chirurgiczny. Takie przypadki zwykle przytrafiają się osobom pracującym bez masek lub okularów ochronnych. Częściej tym, które tylko się przglądały lub przechodziły obok osoby pracującej (hutnik, spawacz, pracujący diaxem itp.) Nawet jeśli fragment, który wpadł do oka uda się usunąć samodzielnie, to jeśli pojawią się wkrótce dolegliwości bólowe lub zaczerwienie oka również należy skontaktować się z lekarzem, który sprawdzi, czy w żadnej z części narządu wzroku nie pozostały niepożądane fragmenty lub nie wdała się infekcja, wymagająca leczenia farmakologicznego.

Dla wyjaśnienia obecności ciała obcego pomocne są badania obrazowe jak rtg, RM, CT lub USG gałki ocznej.