Na czym polega prawna ochrona patentu?

Patentem nazywamy prawo do wyłącznego korzystania z wynalazku przez określony czas na terenie określonego kraju. Patent przyznawany jest przez kompetentny organ państwowy, regionalny lub międzynarodowy. Uzyskanie patentu wiąże się z otrzymaniem wyłączności na zarobkowe oraz handlowe wykorzystywanie swojego wynalazku w okresie do maksymalnie 20 lat od dnia jego zgłoszenia w urzędzie patentowym.

Czym jest patent?

Pod pojęciem patentu kryje się dokument, który wydają kompetentne urzędy patentowe, a który może być złożony w imieniu klienta przez specjalne kancelarie patentowe. Jest to ograniczone w czasie prawo właściciela danego rozwiązania technicznego, które daje mu wyłączność do korzystania ze swojego wynalazku w celach zarobkowych lub zawodowych na terenie kraju, które przyznało mu patent.

Aby patent był ważny, konieczne jest uiszczenie opłaty za co najmniej pierwszy okres ochrony patentowej od daty zgłoszenia patentu. Opłata ta rośnie z czasem. Warto jednak wiedzieć, że uzyskanie dokumentu potwierdzającego przyznanie patentu, nie oznacza automatycznie przyznania prawa do korzystania z danego wynalazku. Może ono zależeć bowiem od obowiązujących w danym kraju regulacji prawnych, a także wiązać się z naruszeniem praw patentowych osób trzecich.

Warto także mieć świadomość, że patent jest ważny jedynie w państwie, w którym dany wynalazek został zgłoszony do ochrony patentowej. W Polsce patent jest ważny przez okres maksymalnie 20 lat od daty jego zgłoszenia, po czym wygasa. Sam wynalazek trafia natomiast do tzw. domeny publicznej.

Ochrona prawna patentu

Najważniejszym dokumentem, który reguluje kwestię patentu, jest Ustawa z 30 czerwca 2000 r. „Prawo własności przemysłowej”. Kwestie formalne dotyczące patentu znajdziemy natomiast w Rozporządzeniu Prezesa Rady Ministrów z 17 września 2001 r. w sprawie dokonywania i rozpatrywania zgłoszeń wynalazków i wzorów użytkowych. Ustawa z 30 czerwca określa, że patentu można udzielić na wynalazki nowe, czyli takie, które nie są częścią już istniejących rozwiązań oraz takie, które mogą być wykorzystane do stosowania w przemyśle.

Oznacza to, że w skład wynalazków nie wchodzą m.in. odkrycia oraz teorie naukowe, przedmioty posiadające jedynie funkcję estetyczną, programy do maszyn cyfrowych oraz produkty, które nie są możliwe do wykonania w świetle aktualnych zasad nauki.

Patentu nie uzyskają także wynalazki, które w jakikolwiek sposób mogą zagrażać bezpieczeństwu, normom moralnym oraz mogą działać na szkodę ludzi i środowiska naturalnego. Patent może być także zbywalny, tzn. można go przenieść na inną osobę oraz dziedziczny. Aby przekazać go innej osobie, należy zawrzeć pisemną umowę oraz wnieść odpowiedni wpis do rejestru patentowego.